Çıplak veya az destekli ayakla koşu (Barefoot & Minimalist running)

internette birçok yazı var bu konuda.
Ama birde buradaki arkadaşların konuyla ilgili fikirlerini duymak istiyorum.
Barefoot koşunun ne yararı olur? ne zararı olur?
Minimalist koşunun ne yararı olur? ne zararı olur?
son zamanlarda ortaya çıkan HOKA gibi maximalist ayakkabılar yararlı mı yoksa zararlı bir kandırmaca mı?
konuyla ilgili fikirlerimizi paylaşalım

2 Beğeni

Aslında bu çok fazla isteğe ve hevese bağlı birşey değil, literatüre geçecek kadar düzgün bir basışın ve koşu tekniğin varsa çıplak ayak koşacağına eminim. Değilse sahip olacağın şey genelde shin splint, arch çökmesi, diz ve aşil tendon sakatlıkları.

3 Beğeni

şimdi çıkıp 5k çıplak ayak koşsam kesin sakatlanırım.ama güçlene güçlene yaparsanız bence dayanıklılık sağlanır.bu konuda bir yazı okumuştum…ayakkabı ne kadar pahalıysa sakatlanma riskiniz dahada artar diyordu.dayanıklılığı azaltıyormuş…

2 Beğeni

Konu hakkında bir uzmanlığım yok. Şunun şurasında 4-5 aydır koşan bir insanım.

Ama Born To Run kitabında (ki yer yer Tarahumara ve benzeri deneyimler hakkında yanlış genellemeler taşıda da) bu konunun fena işlenmediğini düşünmüştüm.

Özellikle evrimsel argümanlar (koşmanın Homo Sapiens vs. Neanderthal arasındaki çekişmeyi çözen unsur olması, “persistence hunting” vb.) ikna edici.

Zaten sonradan başka bazı yerlerden okuduğum kadarıyla barefootçular da herkes hemen yapmalı demiyor. Uzun bir hazırlık evresi olduğunu ve her yerde her mesafeyi böyle koşabilirsiniz demiyor. Diyenler vardır da bu da benim eksik görüşüm olsun.

İlginç olan ayakkabıların ayağın doğal basmasını engellediği argümanını bizzat deniyorum bu günlerde. Jack Wolfskin bir ayakkabım var. Bununla yürümeye başlayınca özellikle yokuş yukarı yürürken başparmağımla ayağımın altının 60 derece civarı açı yaptığı zamanlarda bir acı hissediyorum. Çıplak ayakla ne yaptıysam bu acıyı yeniden yaratamadım. Ayakkabının içine baktım ettim ama nafile. Spor ayakkabımda da olmuyor sanıyordum ama onunla da çok zorlayınca oluyor. Sanırım ayağın yumuşak zeminle sert zemine basış farklarından kaynaklanıyor bu ağrım.

Sizin de böyle deneyimleriniz var mı?

3 Beğeni

teknoloji her yönden hayatımızı kolaylaştırıyor bu kaçınılmaz bir gerçek…çok rahata alışınca insan biraz zorlamayla hemen sakatlanıyoruz. şuan 8 çift koşu ayakkabım var her zemin için ayrı…yarış için,patika için,kuru zemin için,yağmurlu hava için,uzun için bunlar güzel ama daha çok ayak ağrısı çekmeye başladım…eskiden bir taneydi rahattım her yerde her koşuda onu kullanıyordum ve hiç bir yerim ağrımıyordu…iş spor bilimine gelincede bunlar gerekiyormuşşşş…

2 Beğeni

Ben trail veya kros sporcusu olmadığım için, sadece tabanı yumuşak ve uzun yol koşularında beni yarı yolda bırakmayacak tür ayakkabı kullanıyorum. Antrenman ayakkabımda buna benzer şekilde seçtim ve şimdilik sakatlık olmadan gül gibi geçinip gidiyoruz :slight_smile:

bende bugünlerde Vibram Fivefingers ayakkabılarımı denemeye karar verdim.
Ufaktan denemeye başlayacağım.
bakalım nasıl bir sonuç verecekler?

Koşuya başlamaya karar verdiğimde bir Nike mağazasına gittim ve ne tavsiye ettilerse aldım çıktım. Bu ayakkabı 15mm topuk farkına sahip, çok yumuşak ve oldukça yüksek yastıklamalı bir modeldi. Genelde asfalt ve beton zeminde koşular yapıyordum ve her koşu sonrası dizlerimde birkaç gün boyunca koşamayacak derecede ağrılar oluyordu.

Sonra çıplak ayakla koşu ve koşu formu gibi teknik konuları araştırdım tesadüfen. İlgimi çekti ve suni çim bir koşu parkurunda çıplak ayakla ufak denemeler yapmaya başladım. Zamanla bunu 5km’lik koşulara kadar artırdım.

Ardından topuk farkı sıfır olan ama yeterli derecede yastıklaması olan Saucony Virrata 2 satın aldım. Buna da alışmak biraz zaman aldı ama şimdi alıştım ve o günden beri hiçbir sakatlık yaşamadım. Üstelik beton ve asfaltta dahi sakatlanmadan rahatlıkla koşabiliyorum.

Profesyonel bir koşucu değilim ama bu konuda yaşadığım tecrübe bu şekilde.

6 Beğeni

Ben de 4 seneye yakındır koşuyorum ve bunun son 1,5-2 senesi daha aktif (yarışlarla vs) geçti. 90 kg civarındayım, boyum 182. Son zamanlarda ben de koşu ayakkabılarımı çeşitlendirdim, asfalt, trail, antrenman vs derken 10-12 çift te bende oldu. Ancak son zamanlarda yüksek yastıklamalı ayakkabılardan rahatsız olduğumu hissetmeye başladım sanki. nimbus16, triumpf11 gibi yüksek yastıklamalı, topuğu yüksek ve kendisi de ağır ayakkabıları kendim de ağır olduğumdan tercih ediyordum. Geçenlerde flyknit4.0 aldım, bir de Sarıyer sahilde “asfaltta” 15k yakın koşup denedim. Bir rahat geldi ki anlatamam. Kesin bir kararım yok ama elimdeki yüksek yastıklamalılar tükenene kadar yenisini almayı düşünmüyorum şimdilik. Neşette falan da nispeten alçak topuklu asics fuji racer3 giyiyorum bu aralar, o da çok rahat geldi. Bilemiyorum acaba ben de yeri daha iyi hisseden ayakkabılara mı geçmeliyim acaba? Elbette tek endişem 90kg olmam. Neyse, paylaşmak istedim.
Saygılar…

1 Beğeni

Benzer bir yanılsamayı bende yaşadım.
Çok çeşitli yarışlar ve çok çeşitli ayakkabılar denedim.
ilk başlarda yüksek destekli ayakkabılar kullanmıştım.
Daha sonra minalist ayakkabılarda denedim.
ilk başlarda hep sakatlık yaşıyordum.
Daha sonra bu sakatlıkalrım giderek azaldı.
Sakatlıkların destekli ayakkabılar ile alakalı olduğunu düşünüyordum.
Ama daha sonra farkettim ki, sakatlıklarım azalmasının nedeni ayaklarımın giderek daha güçlenmesiydi.
Minimalist yarış ayakkabılar ile kendimi daha rahat koşuyor gibi hissediyordum.
Çünkü daha hafiftiler. Ve düz parkurlarda oldukça daha hızlıydılar.
Ama sert iniş ve sert çıkışların olduğu bir arazi rotasında Salomon s-lab sense 3 SG (233gr) ile Hoka Stinson ATR (340gr) ayakkabılarımı test ettiğim zaman gördüm kü, çok daha ağır olan Hokalar daha çok destek sağladığı için daha çok hızlanmama olanak sağlamıştı ve yarış için üretilmiş hafif Salomonlardan daha iyi süreler elde etmemi sağlamıştı.

Asics Fuji Racer 3 çok güzel ayakkabıdır. Koşarken çok rahat hisettirir. Su tahliyesi iyidir. Havalandırması iyidir.
Ama desteğinin az olduğunu belli bir mesafeden sonra bariz bir şekilde hissettirir.
İznik Ultra 130k yarışında yarışın başlarında Asics Fuji Racer 3 ile kendimi oldukça hafif ve hızlı hissediyordum ama yarışın sonunda her iki ayağımın altıda patlamıştı ve yarışın son 30 (otuz) km sini yürüyerek tamamlamak zorunda kalmıştım.

Yani demek istediğim şey; hafifliğin verdiği rahatlık kısa mesafede iyidir. Bacaklarınız çok çok güçlü değilse uzun mesafelerde daha destekli ayakkabılar tercih etmek daha sağlıklı oluyor

4 Beğeni

Vibram Fivefingers ile koşan oldu mu? Deneyimini paylaşabilir mi?

Bir de 2015 Kapadokya Ultra’da çok ince tabanlı sandaletle koşan yabancı yarışmacılar gördüm. Yağmur, çamur, taş, asfalt demeden… Sandaletle koşmayı deneyeniniz oldu mu? Ne tür zeminlerde ne kadar mesafelerde denediniz?

İsmail ayakkabı konusunda süper tecrübeli olduğuna eminim ama ayak altında su toplaması sonucu olan açılmalar daha çok terleme nemli kalma ve dolaylısıyla çorapla ilgili. Emin ol 3D şasisi olan ve kolay kolay burulmayan salomon xt Wings le bile aynı şey olabilir.

Hiçbir zaman “süper tecrübeli” diye bir iddiam olmaz :slight_smile: ama kendim üzerinde deney yapmayı severim,
2014 Çekmeköy 24 yarışında 90km sürekli yağmur altında koşmuştum, Ama çoraplarım iyiydi demekki hiç su toplaması olmamıştı. Ama daha kısa yarışlarda su toplaması problemlerim olmuştu.
Şahsi düşüncem kötü çorap ıslanınca ayağı kavramayı bırakıp hareket etmeye başlıyor. Çorap ayak yüzeyinde hareketetmeside su toplamalarına sebep oluyor bence.

1 Beğeni

Bende Vibram Fivefingers var.
Eğer ki topuk vurarak koşan birisiyseniz hiç mi hiç tavsiye etmem.
Orta taban ve özellikle burun vurarak koşan birisiyseniz hem Vibram Fivefingers ile hemde sandalatlerle çok rahat koşarsınız.
Sandaleti İznik Ultra gibi teknik seviyesi az parkurlarda tavsiye ederim. Kapadokya gibi parkurlarda sandaletler tutunma problemi yaşar ve sizi yavaşlatır.

İnjinji parmaklı çorapları bir kere kullanırsan asla bırakamazsın

1 Beğeni

Çoraplar hakkında tam olarak böyle düşünüyorum. Çoraplar ter veya ıslanınca gerçek performanslarını ortaya koyuyorlar.

1 Beğeni

Hoka ile baslayan cilginlikla beraber minimalist kosu ayakkabisi ‘trend’ i durma noktasina geldi.USA de ‘Five Fingers’ a acilan davalar tuzu biberi oldu.Ilginc taraf ise Turkiye’ de her iki uca ait ayakkabida neredeyse yok.Bizimkiler daha garantici sanirim :slight_smile: Peki minimalist akim tam olarak bitti mi sizce? Halâ minimalist veya ciplak ayak hissi veren ayakkabi kullan var mi ?

4 yıl önce o bahsettiğiniz çıplak ayak koşu akımının gazıyla
New Balance MR20RG1 model bu barefoot ayakkabıyı almıştım. 2013 yılı Runtalya yarı maratonunu bu ayakkabıyla koşmuş ve ardından ayak eklemlerimdeki sakatlıklar yüzünden 3 ay koşamamıştım.Koşan koşsun birşey diyemem fakat naçizane tavsiyem şu barefoot mevzusundan uzak durun.

4 Beğeni

Akım/moda bitmiş olabilir ama bu, kimsenin bu ayakkabıları tercih etmediği anlamına gelmez.

İnsan vücudu çok fazla şeye adapte olabilir. Önemli olan sabır ve istikrar. Minimalist ayakkabılara geçiş için uzun bir dönem planlamak gerek. Bu da size hem zaman hem de hız kaybettirir. İnsanlar bunlardan fedakarlık etmeden bu geçişi yapmak istediler (nedenini anlamak çok zor) ve birçoğu sorun yaşadı. Yani aslında sorun kullandığımız araçlarda değil bizde…

6 Beğeni

Uzun dönem planlayınca da akım bitiyor ayakkabı bulunmuyor :slight_smile: Bol yastıklı akıma geçmek için adaptasyon gerekli değil bari ama her akımda olduğu gibi bu akımın da bi süre sonra durulacağını bekliyorum.Çılgınlık durulsun bakalım denerim diye düşünüyorum.Türkiye’de satılırsa tabi.Gönlüm ve bedenim minimalist ayakkabı taraftarı olmakla birlikte her iki ucu da denemeyi isterim