Maximalist (ciddi yastıklamalı) ayakkabılar kullananız var mı? Hoka One One’lardan mesela? Forumda birkaç kişi sanırım kullandığını belirtmiş diğer yazışmalarda. Geçen hafta New York Times’ta koşu ayakkabılarındaki bu yeni trend’den bahsedilmiş. Yazıda, birkaç sayılı örnek üzerinden, uzun mesafe koşan koşucuların özellikle antrenmanlarında daha az darbe hissetmelerine yaradığı, Hoka’ların önceleri ultracılar tarafından tercih edildiği, şimdilerde ise geniş bir kitleye açıldığından bahsediliyor. Fakat en çok ilgimi çeken, Amerikan 5,000 metreci Lauren Fleshman’ın sözleri oldu. Fleshman, bu trendin de bir süre koşucuları etkileyeceği, fakat sonrasında gene birilerinin bu ayakkabıları kötüleyip, dava açıp, piyasada rağbet görmemesine sebep olacağını belirtmiş ve çok karamsar bir şekilde ‘Bizi kurtarmaya gelen bir ayakkabı kahramanı olmayacak’ demiş.
Bir yandan çok sayıda insanın koştuğunu, koşmaktan belki de birçok diğer şeyden daha fazla zevk aldığını düşünüyorum; öteki yandan da taşıdığımız sakatlanma ve sağlık problemi riskleri endişesiyle doğru ayakkabıları kullanma isteğimizi. Acaba ne zaman ayakkabı konusunda tartışmaya yer bırakmayacak şekilde herkesi rahatlatacak bilimsel araştırmalar ile karşılaşabileceğiz? Yoksa böyle birşey, ayakkabı üreticilerinin tüketiciler üzerinde ticari emelleri sebebiyle, hiç olamayacak mı? Oyunun kuralı gereği ‘yeni ayakkabı her zaman daha iyidir!’ felsefesi belleklerimize işlenecek mi? Ne dersiniz?
Ayakkabı konusunda herkesi muradına erdirecek bir “gümüş kurşun” aramamak lazım. Ayakkabı firmaları sürekli yeni şeyler ortaya atacaktır (bazen tamamen ticari amaçla temelsiz bazen de ar-ge faaliyeti sonrası bir temele dayanarak). Burada kritik nokta herkesin kendisi için en iyisinin ne olduğunu bulması. Bunu deneme yanılma ile yapmak zorundayız. İki yöntem var: (1) tamamen rastgele seçimlerle başlarız ve doğruya ulaşmamız biraz zaman alır, (2) hem kendimizi, ayağımızı, basışımızı, formumuz hem de ayakkabı teknolojilerini tanımaya anlamaya çalışır deneme yanılmaya daha bilinçli başlarız. Karar koşucunun… Tabii her yeni çıkan modeli de bu gözle inceleyip deneyebilir ve belki de o zamana kadar bildiğimiz (bizim için) en uygununda daha da uygun olduğuna karar verebiliriz.
Daha önce hiç farkına varmadığımız, ne ki tam yanımızda duran kocaman gerçeklerle yüzleşince büyük heyecana kapılıyor, böylece yine etraflıca göz gezdirmekten mahrum kalıyor muyuz? Minimalist ayakkabı trendi de yine böyle ortaya çıkmış olabilir miydi?
Koşmak için evrimleşmiş olduğumuza dair sağlam kanıtlar var, fakat haftada yüz-yüz elli kilometre koştuk mu cidden?
Belki evet, en doğru ayak basış çıplak ayakla gerçekleşiyor, ama intervaller, hafta sonu uzunları vb gibi abartılmış durumlarda da yeni bir çözüm gerekiyordur.
Elbette ki deneyim en gerekli olan ve de en değerlisi. Birçok konuda olduğu gibi… ‘Gümüş kurşun’ peşinde değilim. Denemek ve sonrasında yanılmak da keyifli. Fakat keşke bu süreçte insanın sağlığı zarar görmese…
Hem abartı denecek seviyedeki yastıklaması hem de o görüntüye rağmen görece hafifliği yüzünden Hoka’lar çok ilgimi çekiyor. Devrim Celal ( 4 Deserts Kulübü Üyesi - Atakama, Gobi, Sahra, Antarktika ultra maratonlarını bitirenlere verilen ünvan ) Hoka Mafate Speed kullanıyor ve iniş çıkışı bol ultralar için çok tavsiye etmişti. En kısa sürede denemek istediğim ve muhtemelen edineceğim marka Hoka.
Hoka’ yı çokça gördüm ultralarda. Henüz hiç kullanmadım, merak ediyorum. Kullanmaktan da hiç korkmuyorum, olmazsa kullanmam, ayağıma yapışacak değil ya.
Yalın ayak koşmadıktan sonra özümüze dönemeyiz gibime geliyor, sadece ayakkabı değil, doğru dinlenme, uyku ve beslenme de oldukça önemli. İzlanda’ daki 250 km uzunluğundaki ultra maratona Nike’ ın en ucuz modellerinden biriyle gittim ve koştum, tamamladım. Olay ne olursa olsun pilotaj. Kara lastik ve Mekap ile de ne mesafeler kat ediyor insanlar.
En iyi ayakkabı size en iyi uyan ayakkabıdır. İyi antrenmanlar hepimize.
Koşu mesafesi ve çıkış/iniş arttıkça Hoka tercihi de artıyor gibi. Tor des Geants’ta koşucuların ciddi bir kısmı Hoka kullanıyordu. Hepsi de oldukça mutlu görünüyordu açıkçası. Fırsat olursa mutlaka bir denemek gerek!
Birçok iyi koşucunun sponsor anlaşması var.
O yüzden sponsorunun malzemesini kullanmak durumundalar.
Yani aslında yarışın birincisinin ayağında gördüğünüz ayakkabı onun en çok sevip en çok tercih ettiği en çok verim aldığı ayakkabı değilde sponsorunun ona verdiği ayakkabı olabilir.
Ki zaten sponsor olayı olmasa dahi @ALPER gibi, @aykutc gibi, @noyan_kiran gibi, @spinodal gibi iyi koşucular aşağı yukarı her ayakkabı ile bitiş çizgisini görürler.
Yani aslında neyin iyi neyin kötü olduğunu kendimiz bulmak zorundayız çoğu zaman
Iki modelini 250 km kullandım. Yokuş aşağı Taşlık zeminde ( Likya Aladağ vb.) akıl almaz keyifli ve rahat. Düzde ağır Yokuş yukarı çamurda keyifsiz… Scott kinabalu kullanıyorum. Türkiye’de görmedim , İznik’te gösteririm … Çok rahat ve ne çok ne az yastıklara ile ideal. Ama bir Hoka alacağım kesin. Ikinci yarı teknik iniş yarışta çok rahat olur ( Utmb 168 ya da transgrancanaria gibi)
Hafif ayakkabı mı? yoksa maximalist ayakkabı mı derken kendi kendime bir test yapayım dedim,
Tabiki önce kendime bir Hoka edindim
Yalova - Termal ormanlarında antreman amaçlı koştuğum 7.5k git, 7.5k gel toplam 15k ve 700mt irtifa kazanımlı bir rota üzerinde 4 farklı ayakkabım ile test yaptım.
Teste giren ayakkabılar (1-) On Cloudrunner (2-) Asics Fuji Racer 3 (3-) Salomon Sense 3 Ultra SG (4-) Hoka One One Stinson ATR
Bu koşular esnasında dinlenme durumum veya yorgunluk durumum aynı olmadığı için çok kesin çıkarımlarda bulunamam.
Ama şunları söyleyebilirim;
Hafif ayakkabı ile düzde daha rahat hızlanıyorsunuz ve daha hızlı gidebiliyorsunuz. Ama yol eğimsiz olsa dahi yol yüzeyinde dengesizlikler, düzensizlikler varsa Asics gibi bir az destekli
ayakkabı ile bunu daha çok hissediyorsunuz ve istemsizce
yavaşlayabiliyorsunuz.
Yokuşlarda (aşırı dik olmadığı müddetçe) yavaşladığınız için ayakkabının ağırlığını pek hissetmiyorsunuz. Onun yerine zemin tutuşu daha iyi olan ile daha iyi gittiğinizi farkediyorsunuz.
“Bir yarışta karşıma çıksa burayı yürürdüm” dediğiniz diklikteki
yokuşlarda koşarsanız hafif ayakkabı ile daha rahat tırmandığınızı farkediyorsunuz.
Ben topuk vuran birisi olduğum için inişlerde ilk önce topuğum yere temas ettikten sonra ayağın ön kısmı yere tokat atar gibi vuruyor ve “şlap, şlap” bir ses çıkıyor. Bu da inişlerde kendimi rahat rahat bırakamama sebep oluyor. Asics gibi az destekli ayakkabılarda bu his daha çok yaşanıyor ve istemsizce yavaşlamaya dahi sebep olabiliyor. Hoka ile inişleri koşarken ise asla bu “şlap, şlap” sesini duymadım. Hoka topuk vurmanın darbesini yüksek tabanı ile sönümlerken ayağın orta ve ön kısmı sırasıyla zeminle buluşuyor. Böylelikle ayak ucu zemine vurmuyor ve o “lap lap” sesi çıkmıyor. Kendinizi daha güvende hissediyorsunuz ve inişlerde kendinizi daha rahat bırakıp hızlanabiliyorsunuz.
Salomonun dişleri biraz eskidiği için olabilir belkide. Ama trail iddiası olmayan On Cloudrunner çamurda, kuru zeminde, yokuşta Salomon veya Asics’e göre daha iyi zemin tutuşuna sahip gibi geldi bana.
Hoka’nın boğazı diğerlerinden daha yüksek olduğu için kuru zeminde koşarken diğer ayakkabılara nazaran daha az toz toprak kaçıyor içerisine.
Dipnot: Çekmeköy 60k’da Hoka’ları giymeyi planlıyorum. Bakalım bu mesafede nasıl bir sonuç verecekler.
Markafoni’de Hoka’nın bir kaç modeli satışa çıkmış. Bir tane sipariş ettim ama seçtiğim numara ayağıma uyacak mı emin değilim. Uymazsa iade edeceğim. İlgilenenler bakabilir.
