Başlamadan iki şey söylemem gerekli. Birincisi bu teknik bir yazı olmayacak (Bunu çok iyi yapanlar var). İkincisi ise saat incelemem için bana gönderilmiş bir ünite değil, parasını vererek satın aldığım bir ünite, yazıda Fenix 3 / 3 HR F3, Fenix 5X ise F5X olarak geçiyor, ben sadece genel bir fikir vermeyi amaçlıyorum, başlayalım.
Tasarım, Ergonomi
Hiç şüphesiz sorunsuz. Garmin başka birçok sektörde denenen ve başarısı kanıtlanmış, temel, üzerinde dikkatle düşünülmüş bir tasarımı çok da değiştirmeden sadece evrime tabi tutma oyununu oynuyor. Kötü oynadığını da söyleyemem. Boyut, malzeme kalitesi, kullanışlılık sorunsuz. Kullanılan malzemeler saatin özel olduğunu hissettiriyor, silikon kayış dışında. Çok daha iyi yapılabilecekken saatin genel kalitesine yakışmadığı kanaatindeyim. Öte yandan saate bağlantı noktası çok iyi. Bu nokta saatin kayışını çok hızlı bir şekilde değiştirmeye imkan sağlıyor, böylece günlük hayatta metal bant, koşuya çıkarken silikon bant takabiliyorsun. F3’te bu bölüm özel ikili tornavida seti ile pimin sökülmesini ve yeni kayışın takılmasını gerektiriyordu. Bu bölüm çok şık bir şekilde çözülmüş.
Bezel bölümü yani saatin cam bölümünü çevreleyen metal çerçeve F3’e göre daha sığ. Bu da saatin camının dış etkenlere daha açık olduğu anlamına geliyor. Her ne kadar F5X modelinde bu cam safir olsa da bu tip heavy duty saatlerde bezel camı korur. F3 ile yaptığım birkaç okkalı düşüşü hatırladığımda aynı durumda F5X’in camının kırılacağını, kırılmasa bile çizileceğini düşündürdü. Saatin arka yüzünde yer alan kapak metalden üretilmiş. F3’te bu bölüm polymerdi. Aynı şekilde kalp ölçümü için kullandığı sensör ve ışık grubu F3 HR’daki gibi çıkıntı yapacak formda değil, saatin arka yüzeyinin açısına daha uyumlu seçilmiş, açıkçası daha rahat buldum.
Gelelim olumsuz tarafına, dikkatli bakmadan F3’ten bir farkı (özellikle aynı büyüklükte olduğu F5X düşünüldüğünde) yok, eski saatimle tamamen aynı. Yeni birşey almışım gibi hissettirmiyor. Bezelde kullanılan kaplama pek tabi ufak tefek vuruklarda açılmaya başladı bile, F3’te de böyleydi. Metalin kendi renginde bırakılmış olsa daha güzel olabilirdi. Garmin’in bu konudaki eleştirileri dikkate almadığını görüyorum.
Ekran
Çözünürlüğünün artması genel olarak arayüze çok katkıda bulunmuş. F3’teki bazı görüntü hataları F5X’te bulunmuyor, özellikle saat arayüzünde daha kaliteli bir görünüm mevcut. Genel olarak tüm arayüzü değiştirmemiş ancak geliştirmişler. Kullanılan yeni font rakamların okunaklılığını arttırmış. Başta da belirttiğim ve birçok marka tarafından uygulanan tasarım felsefesinin bunda rolü büyük. Garmin, enerjisi yepyeni birşeye harcamak yerine varolan ve test ettiği (daha doğrusu bize ettirdiği) özellikleri geliştirerek kusursuzlaştırmaya çalışmış. Artan renk sayısı (16->64) da ekranda görüntülenen datalarda daha fazla renk çeşitliliğine olanak sağlamış. Bu bölümü olumlu geçeceğim. Ancak beklentim en azından ekranın da büyümesi yönündeydi. Ekranda yan açıdan bakıldığında bir titreme sorunu var, ancak bu bir dezavantaj mı bilemiyorum.
Ekranın kontrastı ve doygunluğu her ortamda çok iyi, özellikle parlak güneş ışığında.
Arayüz
F3’te ne varsa bir miktar fazlası, bir miktar daha iyi görüneni, birkaç yeni oyuncakla birlikte. Garmin saatin kullanıcı deneyimini tamamen aynı bırakmış. Bu da F3’ü kolunuzdan çıkarıp F5X’i takarak aynen kullanmaya devam edebileceğiniz anlamına geliyor. Yine küçük ama etkili geliştirmeler mevcut. Mesela F3’teki altimetre ve barometre bölümleri bu yeni widget sisteminde tek bir başlığın altına toplanmış. Aynı şekilde yukarı / aşağı tuşlarına basarak widgetlar arasında dolaşıyor pusulaya geldiğinizde start tuşu ile altimetre, barometre ve dijital pusula arasında geçiş yapıyorsunuz. Bu teknik tüm widgetlar için geçerli. Ancak temperature aynı yerinde duruyor ve hala vücut ısımı ölçüyor. Dış ortam sıcaklığı için tempe satın almanız gerekiyor. Saat genel olarak çok hızlı. F3’ün aslında yavaş bir arayüze sahip olduğunu farketmemi sağlayacak kadar hızlı. Start butonuna bastığımızda karşımıza gelen menü bir miktar değişmiş burada artık Navigate, Track Me, Map ve HRV Stress bölümleri var (HRV Stress F3’te diğer applerin yanında bulunuyordu). Genel olarak F3’ e çok yakın ancak yeni birşey var. Topomap ile navigasyon bölümü F3 ile karşılaştırılamayacak kadar gelişmiş vaziyette, detayı aşağıda.
Genel olarak arayüz akıcı, yeterli, Connect IQ her zamanki gibi özelleştirme severlere sınırsız olanaklar vadediyor. Bu tarafta bir hayal kırıklığım olmadığını ifade etmeliyim.
Connect IQ
Garmin’i tercih etme sebebim. Bu parayı bir saate veriyorsam onun aynı kalmamasını, özelleştirilebilmesini isterim. Bu konuda Garmin rakiplerinden çok önde, kaliteli içerik sunma adına sorunları olsa da F3 tecrübem geçen zaman içerisinde F5X’in de çok farklı noktalara geleceğini bilmemi sağlıyor. F5X’in F3’e göre artan hızı ve ram miktarı çok daha yetenekli yazılımların üretilebileceğini, saatin bluetooth sensör desteği ile birlikte geliştiriciler için büyük olanaklar sunduğunu düşünüyorum. Garmin’in özelleştirme seçenekleri ve Connect IQ içeriği karşısında diğer üreticilerin pek bir şansı yok ne yazıkki. Bu biraz da amaçları ile ilgili. Oyuncak sevmiyorsanız bu sizin için bir seçim kriteri olmayacaktır.
Topomap
Çok işime yaramaz sanıyorum ama mükemmel olduğunu söyleyebilirim. Özellikle “15 kilometre koşacağım bana bir ring parkur çıkar” çok eğlenceli olmuş. Biraz bekletiyor ama en uygun rotayı alternatifli olarak çıkarabiliyor.
Artık herhangi bir koşunun içerisindeyken saati POI (Point of Interest) veya Course (Kayıtlı Rota) moduna alabiliyoruz, F3’te bu baştan yapılıyordu. F5X’te ise her an bu bölümler kullanımda, mesela önceden ayarladığınız ve saate aktardığınız POI’lere bir rota çizmesini sağlayabiliyor veya belirli (saatte kayıtlı) bir izi takip etmesini isteyebiliyorsunuz. F3 bu konuda bir miktar sorunluydu, bilmediğiniz bir yerde koşarken kaybolduğunuzda saatin iz bölümü size geri dönüşü (aynı iz üzerinde olduğunuz için) göstermekte zorlanıyordu (çözünürlük, çizgi kalınlığı ve topo harita verisinin olmaması). F5X bunu yapabiliyor, daha fazla güven verdiğini söyleyebilirim.
Şarj ve Pil
Pil konusu F3 ile üç aşağı beş yukarı aynı kalibrede, ancak şarj kablosu değişmiş Artık yönlü olmayan her iki yönde de takılabilen bir forma dönüşmüş. Burada Garmin’e şunu sormak lazım. Önceki metod (F3) saati koşarken şarj etmeye ve hatta bileğine takmaya uygundu, böyle bir değişikliğe neden ihtiyaç duydun? Bunu anlayamadığımı söyleyebilirim. En nihayetinde aktivite kaydında şarj olabilmesi bu saatin önemli özelliklerinden biriyken arka kapağına tam 90 derece dik açı ile oturan bir kablo yapmak nereden akıllarına geldi acaba? Üzülerek akıllarına geldiğini ve bununla da kalmayıp ürettiklerini söylemek zorundayım, tek avantajı hacminin küçülmüş olması olabilir.
GPS Sinyali Doğruluğu
Buraya kadar okuduysanız genel olarak iyi şeyler yazdığım dikkatinizi çekmiştir. Meselenin buraya (ve bundan sonraki bölüme) eninde sonunda geleceğini bildiğimden ve bir oyuncak sever olarak kötü de olsalar oyuncakları seviyor olduğumdan bu normal karşılanabilir. Ancak GPS doğruluğu için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Eğer beklentiniz saat pace’i doğru göstersin, mesafeyi tam olarak ölçsün, parkur içerisinde iz kafasına göre hareket etmesin ise yanlış saati almış olabilirsiniz. Bu konuda Fellnr’ın incelemesi benim üzerine hiçbirşey yazamacağım kadar detaylı. Linkini aşağıda bulacaksınız. Ancak birde iyi yönünden bakalım ki F3’ün en iyi olduğu hali kadar (neredeyse) iyi. Zamanla ve Garmin beta takımının gayretleriyle daha da iyi olacağını düşünmek yanlış olmaz. Benim gibi saat mesafeyi doğru gösteriyorsa (bu kadar sapmayla nasıl yapıyorlar onu da bilmiyorum) sorun yok kafasındaysanız F5X ile mutlu olabilirsiniz. Ancak GPS doğruluğu ne yazıkki bütün saatlerin 3 aşağı 5 yukarı ortak sorunu. Yanlış ölçmeyen ve rotayı tam tutturabilen bir saat yok, ancak yanlışlığın yüzdesel ifadesi değişiyor. Bu arada saati “smart” ölçüm modunda kullanıyorum, 1 sn ile performansı bir miktar daha yüksek olacaktır.
Ultratrac modunu ise koşmaktan ziyade soyut sanat sevenlere öneriyorum, çıkardığı grafiğin başka bir kullanım alanı yok ne yazıkki.
Daha kesin ölçüm arayan ve bir şekilde Garmin serileri kullananların foot pod (özellikle STRYD) ile birlikte kullanması yerinde olur. Ben Garmin’inkini kullanıyorum ancak önümüzdeki ay gelecek olan bir STRYD ünitesi ile de denemeyi düşünüyorum.
Strava Live Segment
Saat telefona bağlıysa ve internet var ise koşulan parkurda daha önceden segment haline getirilmiş bölümler için sizi uyaran ve parkurda daha önce koşanlarla yarışmanızı sağlayan bir özelliği mevcut. Ancak bunun çalışabilmesi için Strava Premium abonesi olmanız gerekiyor. Bundan (özellikle başka ünitelerde) çok memnun olan ve bu deneyimini yazanları bildiğimden seveni olur diye düşünüyorum. Benim için doğrusu fazla gaz bir özellik.
Bilekten Ölçüm (Wrist HR)
Bilekten ölçüm çok hassas bir konu. Garmin’de sağolsun bu konuda kafamızı yormamızı istememiş. Bilekten ölçüm sonuçlarının isabetliliği ve güvenilirliği evdeki çamaşır makinası kadar. Ancak çamaşır makinası geriye doğru sayan düzenli rakamlar verirken F5X değişken rakamlar sunuyor. Şakası bir yana doğru ölçmüyor, ölçüm gecikmeli geliyor. Daha da komiği 140 civarında olması gereken rakamı 160 okurken birden 200’ün üzerine çıkması. Korkup durduğumda ise yavaşlamıyor bile, çok havalı ancak bir işe yaramıyor. Dolayısı ile bilekten ölçümü “saatin arkasında yer alan dekoratif ve yüksek teknoloji görünümlü led aydınlatma” olarak değerlendirmeniz yerinde olur. (Kötüleyenin notu : saati sıkmak, bileğe tam oturtmak v.b. denedim, bazen düzgün de ölçüyor ama bir kez yanlış ölçtümü o üniteye olan güven kaybolduğundan göğüs bandına dönüş kaçınılmaz). Ancak sabit dururken, bilek oynamazken doğru ölçüyor. Uzun lafın kısası göğüs bantınıza iyi bakın, yeni Garmin’inizi satın aldıktan sonra da lazım olacak.
Bluetooth Sensör Desteği - Wahoo TickrX
Bluetooth bağlantı özelliğine sahip bir Wahoo TickrX ile denedim. Sorunsuz bağlantı sağladı (Ant+ ve Bluetooth olmak üzere ayrı ayrı) ancak TickrX’in running dynamics özelliklerini desteklemedi. Bantı kalp sensörü ve kadans sensörü olmak üzere iki ayrı sensör olarak gördü. Running Dynamics özelliklerini üzerine alamamış olması moral bozucu. Garmin burada “benim göğüs bandımı kullanırsan iyi edersin” diyor. Yine de bu versiyonunda Garmin’in bluetooth sensörlere izin vermiş olması bile bence büyük gelişme. Bu davranış çeşitliliğin çok artacağını garanti ediyor.
Bağlantı - Wifi, Bluetooth
Bu noktada beni şaşırttı. F3’ün bağlantıda karşılaştığı sorunların tamamını çözmüşler. Sorunsuz ve memnuniyet verici. Özellikle telefon ile bağlantısı çok stabil.
Beta
Garmin forumlarını incelerseniz aktif koşu saatleri için hazırlanan beta sürümlerinin olduğunu göreceksiniz. Garmin “Open Beta” ile kullanıcıların bizzat eklenen (veya düzeltilen) özellikleri deneyip geri bildirimde bulunabilecekleri ve çok aktif kullandığı bir beta programına sahip. Beta programda sağlanan gelişmeler bir sonraki sürüm ile tüm saatlere sunuluyor. Ancak Beta sürümün saate yüklenmesi, saatin normal update prosedüründen bir miktar farklı, ancak zor değil. Bunu Garmin’in iyi yaptığını düşünüyorum.
Sonuç
Garmin F5X’i bir bütün olarak düşündüğümde (ve tabi fiyatını da karşıma aldığımda) pahalı bir oyuncak olduğunu kabul ediyorum. Bedelinin karşılığı olup olmadığına gelince ise bu sorunun cevabının pazardaki koşu saatlerinin bütününe bakılarak verilebileceğinin de farkındayım. Genel olarak tüm koşu saatlerinin fiyatları, koşunun yükselen bir trend olmasının verdiği gaz ile birlikte giderek yükseliyor. Ancak bunun karşılığını alabiliyormuyuz sorusu var. Kısaca buna değinmek isterim.
Garmin Türkiye’de F3 HR’ı (Normal versiyon) 2.400 ortalaması ile satıyor. FX ise ortalama 3.500 TL civarında. Aradaki fark Topomap (ki önemli miktarda depolama alanı ile birlikte geliyor), Safir Kristal Cam, daha hızlı işlemci, daha yüksek çözünürlüklü ve daha fazla renk sayısına sahip bir ekrandan oluşuyor. Yeni bir saat alıyorsanız ve oyuncaklar sizin için önemli değilse F3 HR hala bir seçenek, öbür tarafta Suunto Spartan Ultra, Sport Wrist HR modelleri de bu fiyat aralığında. Kendi adıma tercihim Garmin ekosistemi içinde kalmak (Footpod, Tempe, HRM Run v.s. sensörler dolayısıyla), gerçekten özelleştirilebilmesi, yazılım desteği, beta programı, günlük kullanıma daha uygun oluşu gibi etkenler ön planda. Dolayısı ile genel olarak yeni Fenix’ten memnun olduğumu söyleyebilirim, iyiydi daha iyi olmuş, kötü taraflarında da aynı istikrar sürüyor.
Sizlerin de görüşlerini, deneyimlerini merak ediyorum.
- Beklentilerimi karşıladı, beğendim.
- Ben beğenmedim, daha iyi olmalıydı.
- Bu Fenix SLX olmuş, F3 ile fark göremedim.
0 oylayanlar
Yararlanabilecek Kaynaklar :
http://fellrnr.com/wiki/Garmin_Fenix_5X
Kutudan ne çıkıyor ve F5 versiyonları arasındaki büyüklük farkları :
Titreme olayı var ama çok farkedilen bir şey değil, sadece o titremenin ekranın güç tüketimini arttırma olasılığı beni düşündürüyor ama şimdilik bir sıkıntı yok.
Nabızdan ölçmek o kadar fark eder mi yahu? Ben yarışlarda nabız ölçmüyorum