HOKA ONE ONE markası benim için önemli bir yere sahip. Koşuya başladığım 2012 yılı sonrasında mesafeleri arttırmaya başladığımda, koşuya yeni başlayan bir çok kişinin yaşadığı gibi farklı sakatlıklar yaşadım. Bu beni daha çok okumaya ve araştırmaya yöneltse de bir yandan da farklı ayakkabı marka ve modellerini denemeye itti. İşte tam bu dönemde 2009 yılında Salomon’dan ayrılan iki çalışanın kurduğu HOKA ONE ONE adını verdikleri bir markanın, aşırı yastıklamalı maksimalist ayakkabıları ile tanıştım. O yıllarda bu ayakkabı modelini Türkiye’de bulmak mümkün değildi, ancak sık sık yurt dışı seyahatlerim olduğundan şanslıydım ve yurt dışından kendime bir yol (Clifton 1), bir de patika (Stinson ATR) olmak üzere iki çift Hoka ayakkabısı satın aldım. İlk giydiğimde gerçekten o güne kadar giydiğim ayakkabılardan çok farklı olduğunu farketmek hiç zor olmadı. Hatta bir kaç gün hamstring kaslarımda hafif bir ağrı yaşadım, çünkü diğer ayakkabılardan çok farklı olan taban yapısı farklı kasların çalışmasına sebep oluyordu. Ancak ilk giydiğim günden beri çok severek ve menun şekilde giydim ve hala giyiyorum. Son yıllarda model gamında çok çeşitli ayakkabılar mevcut, üç-dört yıl öncesine kadar bu kadar çok model yok iken neredeyse bütün farklı modellerini denedim ve memnun olmadığım bir modeli bugüne kadar olmadı. Hoka One One’nin ilk çıktığı yıllarda minimalist akım çok yaygındı, ve hatta bir çok yerde Hoka ayakkabıları için palyaço ayakkabısı diye alay ediliyordu. Fakat ilerleyen yıllarda ayakkabılar o kadar beğenildi ve o kadar çok satılmaya başlandı ki, minimalist akımı maksimaliste dönmesine sebep oldu ve şu anda istisnasız bütün koşu ayakkabı markaları Hoka One One’ye benzeyen maksimalist ayakkabılar üretmeye başladılar. Hatta markaların ana ürünleri olan ayakkabıların taban yastıklamalarını dahi arttırdılar.
Peki Hoka One One markası ile ilgili neden bu kadar çok yazdım? Sebebi, bu yıl markanın kuruluşunun 10. yılı, ve Carbon X adını verdikleri 4 yıldır üzerinde çalıştıkları bir ayakkabıyı, bir uzun mesafe (100K) dünya rekoru denemesi ile tanıtacak olmaları.
Aslında bu bir 100K dünya rekoru denemesi olacak şekilde lanse ediliyor, ancak atletlerin 50 mil (80K) süreleri de tutulacak. Dolayısı ile 50 mil dünya rekorunu da kırmaya çalışacaklar. Ancak okuduğuma göre, 50 mil sürelerinin rekor olarak alınabilmesi için 100K’nın tamamını koşmaları gerekiyor (IAU kuralı olabilir tam emin değilim). Dolayısı ile 50 mil dünya rekorunu kırdım bırakıyorum gibi bir durum olamayacak. Gerçi birazdan süreleri paylaşacağım ama 50 mil dünya rekorunu kırarlar ise çok büyük ihtimalle 100K rekoru da kırılır gibi geliyor. Gerçi burada efor sarfetmeden yazmak çok kolay, bir de o son 20K’yı koşana sormak lazım bunu.
Bu tip bir deneme nerdeyse herkesin bildiği gibi Nike’ın 2 saat maraton barajını kırmaya çalıştığı “Breaking 2” denemesi ile başlamıştı. Gerçi 2 saatin altına inemediler, ancak 2:00:25 ile bugüne kadar koşulmuş, kayıtlara geçen en hızlı maraton zamanını yapmayı başardılar. Fakat bu dünya rekoru denemesi ile Breaking 2 arasında bir fark var. Nike’ın denemesinde Eulid Kipchoge’nin müthiş performansı dünya rekoru olarak sayılmadı. Aynı şekilde 2 saatin altında koşabilseydi de dünya rekoru sayılmayacaktı çünkü sürekli değişen koşucular Kipchoge’ye pacerlık yapıyordu ve bu IAAF kurallarına aykırı idi. Gelelim Hoka One One’nin denemesine, eğer atletler 50 mil ve 100K mesafelerini bugüne kadar koşulmuş sürelerden daha hızlı koşabilirler ise bu dünya rekoru sayılacak çünkü deneme USATF sertifikalı bir parkurda yapılacak. Parkur, biraz ilginç, denemenin başlangıcı Sacramento’nun kuzey doğusundaki Folsom’dan başlayacak, buradan atletler American River Parkway’i takip ederek 18.8 mil (30.25K) sonra Sacramento’ya ulaşacaklar ve burada 4.7 mil’lik (7.56K) bir parkurda 9 tur dönecekler. Bu parkur normal zamanda insanların yürüyüş yaptığı, bisiklete bindiği halka açık bir patika olduğu için, bu deneme için kapatılacakmış. Parkurdaki toplam yükseklik kazanımı 159 feet (48.5 metre) olacak. 100K için neredeyse dümdüz bir parkur ancak eminim limitlerinde koşan herkes 10 metrelik çok ufak bir yükseltinin bile nasıl etkilediğini bilir. Parkurda yanlış hatırlamıyorsam 23 farklı istasyon olacak ve atletlerin bu istasyonlarda nasıl destek aldıkları herhangi bir tartışmaya yol açmaması için çok yakından izlenecek. Her istasyonda her atlet için kendilerine ait masalar olacak ve ihtiyaçlarını bu masalardan alacaklar.
Gelelim koşuculara ve dünya rekoru zamanlarına. Koşu 4 Mayıs 2019 günü 08:30 EST (Türkiye saati ile 4 Mayıs 15:30) başlayacak ve HOKA ONE ONE atletleri Jim Walmsley, Patrick Reagan, Tyler Andrews ve Mike Wardian start alacaklar. Ayrıca bu atletlere eski IAAF 100K Dünya Şampiyonu (6:18:22 – 27 Kasım 2016) Japon Hideaki Yamauchi ve diğer Japon koşucu Yoshiki Takada eşlik edecekler. Jim Walmsley 50 mil ve 100K dünya rekoru için koşacak, ona yol boyunca Sage Canaday, Tim Freriks, Sarah Bard ve Jared Hazen gibi elit atletler pacerlık yapacaklar ve atletlerin tamamı HOKA ONE ONE’nin geliştirdiği bu yeni Carbon X modelini giyecekler.
Şu andaki 100K dünya rekoru 6:09:14 ile Japon atlet Nao Kazami’ye ait (3:42 pace/KM). Nao bu rekoru 2018 yılında, 20 yıl önce aynı parkurda 6:13:33 olarak kırılan süreyi geliştirerek kırdı. En iyi kadınlar süresi ise 6:30:11 (2000 yılı) ile Japonyalı atlet Tomoe Abe’ye ait. Bu süreler gerçekten inanılmaz süreler ancak 50 mil süresi tam 36 yıldır kırılamamış durumda dolayısı ile atletler için daha çekici olduğu kesin. Bu rekor 1983 yılında Güney Afrikalı Bruce Fordyce tarafından kırılmış ve süre ise 5:38:41 (3:37 pace/KM). 50 mil kadınlar dünya rekoru ise son dönemde ismini sıkça duyduğumuz aynı zamanda 2018 yılının sonunda 100 mil dünya rekorunu da kıran Amerikalı atlet Camille Herron’a ait ve 2015 yılında bu rekoru 5:38:41 derecesi ile kırdı.
Jim Walmsley eğer 50 mil dünya rekoru pace’ini 100K boyunca sürdürebilirse toplam süre 6:01:26 olacak. Muhtemelen 50 mil dünya rekoru hızından daha hızlı başlayacak ancak soru bu hızı ne kadar süre koruyabileceği. Jim Walmsley’in gerçekten çok önemli rekorları var ancak geçen yıl ki Western States (WSER) yarışı dışında uzun mesafelerde performansının düştüğü de bir gerçek. Bu kadar hızı acaba bu kadar süre götürebilecek mi hep beraber göreceğiz.
Takip etmek isteyenler için, koşu HOKA ONE ONE’nin Facebook sayfasından canlı takip edilebilecek. https://www.facebook.com/HOKAONEONE/